CAMPER ELEKTRA SCHEMA: HOE MAAK IK DIE?
Een camper elektra schema kun je beschouwen als een blauwdruk voor jouw elektra in je camper. Het geeft exact weer hoe al je apparatuur met elkaar verbonden moet worden. Zo voorkom je onnodig fouten tijdens de montage en fungeert het als naslagwerk mocht je in de toekomst de nodige aanpassingen willen doorvoeren in je camper elektra.
DISCLAIMER: Het aanleggen van elektriciteit is niet zonder risico. Dit blog is gebaseerd op uren research, eigen ervaring en het camper elektra systeem in onze camper. Dit maakt ons echter geen elektricien. Wij zijn niet verantwoordelijk en aansprakelijk voor jouw elektrische installatie. Ondanks dat we dit blog met de grootst mogelijke zorg hebben samengesteld kan het onvolledigheden en/of onjuistheden bevatten. Verricht daarom altijd eigen onderzoek en gebruik je gezonde verstand. Laat jouw elektra schema en elektrische installatie altijd checken door een professional. Of besteed het in zijn geheel uit.
WAAR BESTAAT EEN CAMPER ELEKTRA SCHEMA UIT?
Er zijn behoorlijk wat voorbeelden van elektra schema’s online te vinden. Maar een goed camper elektra schema bestaat uit de volgende onderdelen:
- Een overzichtelijke verdeling tussen energieverbruikers, energiebronnen en alle elektra apparatuur
- Een duidelijke scheiding van energieverbruikers onderverdeeld in 230V en 12V
- Een duidelijke scheiding tussen verschillende soorten kabels (+ / – / aarde / UTP)
- Weergave van zowel de lengte als de dikte van de kabels
- Weergave van de hoeveelheid ampère van de zekeringen
- Heldere verbindingen tussen de elektrische apparatuur
DOWNLOAD GRATIS ONS ELEKTRA SCHEMA
Ben je benieuwd hoe ons camper elektra schema eruit ziet? Download dan gratis en eenvoudig een kopie van hoge kwaliteit.
NOTE: Ons camper elektra schema dient slechts als voorbeeld en kan fouten bevatten. Elke installatie is weer anders en heeft dan ook weer een ander elektra schema. Laat jouw schema en installatie altijd checken door een professional.
STAPPENPLAN CAMPER ELEKTRA SCHEMA
Voordat je begint met het maken van een elektra schema is het belangrijk dat je vooraf al helemaal duidelijk voor ogen hebt welke camper elektra onderdelen je gaat gebruiken. Daarmee bedoelen we niet alleen je energieverbruikers, maar ook de elektra apparatuur die ervoor zorgt dat bijvoorbeeld je accu wordt opgeladen.
Zoals de aantallen camper zonnepanelen, welke grootte camper omvormer, wel of geen scheidingsrelais, kies je voor een zekeringhouder, wil je je zelfbouw camper ook opladen via walstroom, wil je je energieverbruik digitaal kunnen monitoren etc. etc.
Als je hier nog nooit van gehoord hebt of je weet niet helemaal zeker hoe je exact de juiste apparatuur kunt berekenen kun je het beste ons e-book camper elektra aanschaffen. Daarin lichten wij onze eigen situatie toe en vertellen we meer over onze apparatuur plus de verschillende opties.
STAP 1: MAAK EEN OVERZICHT VAN JE VERBRUIKERS
Pak pen en papier erbij en begin met het maken van een overzicht van alle energieverbruikers die je in camper wil gaan gebruiken. Maak daarvoor meteen drie kolommen: Apparaat / Vermogen (Watt) / Spanning (Volt). Je maakt dus meteen onderscheid tussen 12V en 230V apparaten. En je schrijft daarbij ook meteen het vermogen van elk apparaat op. Dit staat vaak op een adapter of anders in de technische specificaties van een product in de handleiding of online op het internet. Deze informatie heb je nodig om straks de juiste kabeldikte te kunnen berekenen.
STAP 2: BEREKEN JE CAMPER ELEKTRA APPARATUUR
Als je je lijst met al je verbruikers eenmaal hebt samengesteld kun je vervolgens bepalen welke elektra apparatuur je nodig hebt om deze verbruikers te voorzien van de juiste stroom. Pas als je dit volledig inzichtelijk hebt kun je een compleet camper elektra schema maken. Dus stap 2 is het berekenen van je camper elektra onderdelen.
Je zal hierbij eerst een paar afwegingen moeten maken hoe je je accu wil kunnen opladen. Je kunt kiezen uit zonnepanelen, walstroom acculader en een dynamo acculader. Dit is voor iedereen verschillend. In ons e-book gaan we hier dieper op in hoe je dit kunt berekenen en welke opties voor jou het beste zijn. Afhankelijk van je keuze zijn dit de meest voorkomende opties die je kunt berekenen:
- Camper accu: bereken de capaciteit van je camper accu om je verbruikers te kunnen voorzien van voldoende stroom.
- Omvormer camper: bereken de capaciteit van je omvormer om je 230V apparaten van voldoende stroom te kunnen voorzien.
- Zonnepanelen camper: bereken de hoeveelheid vermogen (Watt) aan zonnepanelen dat je op je dak kunt en wil aansluiten.
- Laadregelaar zonnepaneel camper: bereken de capaciteit van de laadregelaar die de opgewekte stroom van je zonnepanelen veilig in je accu opslaat.
- Dynamo acculader: bereken de capaciteit van de acculader die aan de dynamo van je camper is aangesloten.
- Walstroom acculader: bereken de capaciteit van de walstroom acculader waarmee je je accu’s thuis of bijvoorbeeld op campings wil opladen.
Nu je alle verbruikers en apparatuur keurig op papier hebt gezet kun je verder gaan met het opstellen van het camper elektra schema. Je wil tenslotte nu alles met elkaar gaan verbinden met de juiste kabels. Om de geschikte kabeldikte te kunnen berekenen wil je twee zaken weten:
- De stroomsterkte die door de kabels loopt
- De lengte van de kabels waar de stroom door heen loopt
STAP 3: BEREKEN DE STROOMSTERKTE
Hoe meer stroomsterkte er door een kabel loopt en hoe langer een kabel is, hoe dikker de kabel moet zijn. De stroomsterkte (ampère) die door een draad loopt bereken je met de volgende formule: Stroomsterkte (ampère) = Vermogen (Watt) / spanning (volt). Het vermogen van een apparaat kun je meestal terugvinden in de handleiding van het product, het product zelf of anders op Google.
De spanning die op de kabels van een camper elektra systeem staat verschilt per configuratie en daarnaast ook lokaal weer per configuratie. De meeste campers zijn uitgerust met een 12V of 24V recreatieaccu. In de meeste kabels staat dan ook 12V of 24V (afhankelijk van de accu) spanning. Op bepaalde plekken in een camper elektra systeem kan die spanning verschillen. Denk bijvoorbeeld aan:
- Een omvormer die de spanning omzet naar 230V.
- De zonnepanelen die bijv. in een serieschakeling een andere spanning kunnen hebben.
- De spanning die via de CEE stekker je camper binnen komt via walstroom.
Dat betekent dus dat altijd goed onderzoek moet doen naar de spanning die op verschillende kabels staat aangezien dit van invloed is op het berekenen van de juiste kabeldikte.
Voorbeeld: Je wilt een boiler in je camper aansluiten. Dan zoek je eerst het vermogen (Watt) op in de handleiding. Die van ons is 180W. Vervolgens bekijk je op welke spanning dat apparaat werkt. In onze geval hebben wij een 12V boiler. Dan doe je dus 180W / 12V = 15 ampère aan stroomsterkte. Deze stappen herhaal je dus voor al je apparaten. Als je dat hebt gedaan kun je verder naar stap 3 waarbij je de lengtes van de kabels moet bepalen.
STAP 4: BEPAAL DE LENGTE VAN JE KABELS
Naast de stroomsterkte moet je óók de totale lengte van je kabels weten om de dikte van deze kabels te kunnen bepalen. Er lopen altijd twee kabels naar je apparaten. Dit zijn de bekende + (positieve) en – (negatieve) kabels. Waarbij positief altijd met de kleur rood wordt gemarkeerd en de negatieve kabel met de kleur zwart wordt gemarkeerd. Met de totale lengte van de kabels bedoelen we de lengte van + en – bij elkaar opgeteld. Dus als bijvoorbeeld de afstand tussen een boiler en de accu 4 meter is dan moet je die afstand maal twee kabels doen. Dus dan is in dit geval de lengte voor de kabels 8 meter. Je zal dus nu moeten bepalen waar je alle apparatuur in je camper wil gaan plaatsen om de juiste lengtes te bepalen. Als je dat hebt gedaan kun je verder naar stap 4.
STAP 5: BEREKEN DE DRAADDIKTE
Nu je de kabellengtes en de stroomsterktes hebt berekend kun je de diktes van de kabels berekenen om de juiste bedrading aan te kunnen leggen in je camper. In principe kan een kabel nooit te dik zijn. Dikkere kabels zijn vaak alleen wat duurder en ook stugger en dus lastiger aan te leggen in een bus. Elektriciteit moet uiteindelijk passen in de draden die je aanlegt in je camper. Als je teveel stroom door een te dunne kabel laat stromen heeft dit impact op de efficiëntie en kan de kabel zelfs doorbranden (!). De draaddikte wordt bepaald door twee zaken:
- De lengte van de kabels
- Het aantal ampère dat door de kabels stroomt (Watt / Volt = Ampere)
TABEL VOOR BEREKENEN JUISTE DRAADDIKTE
Voorbeeld: Je hebt twee kabels (+ & -) nodig voor je boiler die 4 meter van je camper accu af staat. Je boiler trekt 15A uit je accu. Dat betekent dat je dus totaal 8 meter aan kabels nodig hebt waar 15A doorheen stroomt. In de tabel ga je dus naar de kolom ’tot 10 meters’ en pak je de rij van maximaal 15A. Je kabeldikte die je hiervoor minimaal nodig hebt is dus 10mm². Oftwel een 10 kwadraats kabel.
Tijdens het berekenen van al je elektra kabels kan het zijn dat je voor sommige apparaten dunnere kabels kunt gebruiken. Zoals ik al eerder heb aangegeven is een te dikkere kabel nooit een probleem. Dus als je bijvoorbeeld bij een andere kabel 6mm² nodig hebt, dan kun je natuurlijk ook gewoon de 10mm² hiervoor gebruiken.
In de praktijk koopt men daarom vaak een wat grotere rol van een bepaald formaat dat zij dus voor meerdere apparaten kunnen gebruiken. Ondanks dat ze een kleinere kabel konden gebruiken. Op deze manier hoef je straks niet 6 verschillende maten aan kabels te kopen. Houd er wel rekening mee dat de dikte van de kabel ook moet kunnen passen in het apparaat. In sommige laadregelaars passen bijvoorbeeld geen kabels van 10mm².
TIP: Het is raadzaam om elektra kabels door ribbelbuizen te trekken. Zodoende zijn ze beter bestand tegen slijtage dat kan ontstaan doordat de kabels kunnen bewegen tijdens het rijden met de bus.
STAP 6: BEPAAL DE ZEKERINGEN
Zekeringen hebben als doel om je elektrisch circuit en daarmee ook je camper en jezelf te beschermen. Bijvoorbeeld bij kortsluiting. Kortsluiting kan ontstaan als gevolg van een kapot apparaat of een kabel die beschadigd is waarbij één of meer elektrische draden elkaar raken. Op dat moment gaat stroom niet meer door een apparaat maar zoekt het zijn eigen weg. Zo is er geen weerstand meer waardoor de stroomsterkte plotseling enorm stijgt. Dat veroorzaakte enorme hitte en dus mogelijk brand. In ons e-book camper elektra gaan we overigens dieper in op verschillende zekeringen.
Als je de stroomsterkte weet die door de kabel loopt en de maximale stroomsterkte weet die door een kabel mag lopen, weet je ook welke zekering je moet gebruiken om ervoor te zorgen dat deze kabels niet doorbranden. Een zekering brand namelijk door als er meer stroom door de zekering heen loopt dan dat de zekering aankan waardoor de verbinding wordt verbroken en er geen stroom meer is.
Voorbeeld: Je wilt de bekabeling van een boiler die we eerder in dit blog hebben genoemd van een zekering voorzien. Daar loopt bijvoorbeeld 15A doorheen. In onze eerdere berekening kwam naar voren dat dit apparaat in totaal een kabel van 8 meter nodig heeft met een dikte van 10mm² kwadraat.
In de tabel zie je dat de maximale stroomsterkte bij een kabel van 10mm² tot 10 meter, 15 Ampère mag zijn. Als je dus deze kabel wilt beschermen tegen doorbranding moet je nooit een zekering nemen die hoger is dan 15 Ampère.
Voor het berekenen van een geschikte zekering kun je deze formule gebruiken: Zekeringwaarde (in Ampère) = Nominale stroomverbruik (in ampère) x 1,2.
In deze formule wordt rekening gehouden met een veiligheidsmarge van 1,2. Dit betekent dat de zekering altijd iets hoger is dan de nominale stroom die door de kabel loopt. Zo voorkom je dat de zekering onnodig vaak doorbrandt. Bij het uitvoeren van deze formule (15A x 1,2 = 18A) komen we uit op een zekeringwaarde van 18A. Omdat er echter geen zekering bestaan van 18A kies je de eerst volgende zekering. In dit geval een zekering van 20A.
Echter zien we dat de zekeringwaarde van 20A hoger is dan de maximale stroomsterkte van 15A die door de kabel mag lopen. In dit geval moet je dus de eerst volgende dikkere kabel nemen uit het tabel. Dat is 16mm² die een maximaal stroomsterkte aan kan van 24A.
Samenvattend: we hebben nu een boiler die 15A stroom verbruikt, aangesloten op een kabel waar maximaal 24A door heen mag lopen, die we voorzien hebben van een zekering van 20A, zodat de boiler altijd de juiste stroom heeft zonder dat de kabel kan doorbranden.
WAAR PLAATS JE EEN ZEKERING IN HET ELEKTRA SCHEMA?
Een zekering wil je altijd zo dicht mogelijk bij de bron plaatsen waar de energie vandaan komt. Als er bijvoorbeeld kortsluiting of overbelasting optreedt in een camper elektra systeem, dan wil je de dat de zekering de stroom zo snel mogelijk onderbreekt om verdere schade te voorkomen. Als je de zekering dicht bij de bron plaatst, wordt de tijd die nodig is om de stroom te onderbreken geminimaliseerd, waardoor de kans op schade ook wordt verminderd.
WELKE TYPE ZEKERING PLAATS JE IN HET SCHEMA?
Zekeringen heb je in verschillende soorten en maten. De meest gebruikte zekeringen in een camper zijn steekzekeringen, Midi/Mega zekeringen en automatische zekeringen.
Steekzekeringen zijn de ‘kleinere’ zekeringen (2A tot 40A) die worden gebruikt om kabels te beschermen die aangesloten worden op apparaten die relatief minder stroom verbruiken. Denk bijvoorbeeld aan verlichting, een koelkast, een standkachel of een ventilator.
Het voordeel van steekzekeringen is dat je deze eenvoudig kunt ‘steken’ in een steek-zekeringhouder die aangesloten (vaak m.b.v. een busbar of verdeelstrip) is met je accu. Op deze zekeringhouder kun je meestal zo’n 12 verschillende apparaten aansluiten. Ontzettend handig en overzichtelijk. Deze zekeringhouder vind je ook terug in ons gratis camper elektra schema die verbonden is met onze 12V apparaten.
Midi/Mega zekeringen zijn de ‘grotere’ zekeringen (30A tot 500A) die worden gebruikt om kabels te beschermen die aangesloten worden op apparaten die relatief veel stroom verbruiken. Denk aan een omvormer, een acculader, zonnepanelen en aan busbars/verdeelstrips. Je moet hiervoor een losse zekeringhouder kopen waar je vervolgens de midi of mega zekering in kunt bevestigen.
Automatische zekeringen hebben dezelfde functionaliteit als de traditionele zekeringen echter hoeven deze niet handmatig vervangen te worden nadat ze zijn doorgebrand. Ze hebben namelijk een reset mogelijkheid. Sommige kunnen dit automatisch andere moeten met de hand worden gereset. Dit bespaart tijd omdat je zekeringen niet handmatig hoeft te vervangen telkens wanneer er een probleem optreedt. Het nadeel is dat deze zekeringen duurder zijn dan de midi en mega zekeringen.
Wij hebben uiteindelijk gekozen voor steekzekeringen en midi/mega zekeringen. Omdat ze A. goedkoper zijn en B. het niet vaak voorkomt dat zekeringen daadwerkelijk doorbranden (mits je installatie gewoon goed en veilig is aangesloten uiteraard).
STAP 7: MAAK JE CAMPER ELEKTRA SCHEMA
Je hebt nu alles inzichtelijk en op een rij staan om uiteindelijk je camper elektra schema te gaan maken. Je kunt ervoor kiezen om dit ouderwets op papier te doen met bijvoorbeeld een aantal gekleurde balpennen of digitaal op je computer. Wij hebben ons camper elektra schema gemaakt met het online programma Canva. Maar je kan het ook gewoon met paint doen.
Het makkelijkste is om je elektra schema zo te tekenen dat je onderscheid maakt tussen de energieverbruikers (12V en 230V), energiebronnen (zonnepanelen, dynamo, walstroom) en je elektra apparatuur. Waarbij je accu het hart is van je tekening. Daar begin je dan ook mee. Vervolgens verbind je eerst alle gebruikers met de accu en daarna verbind je de energiebronnen aan de accu.
TIP: In dit artikel vind je al onze camper elektra onderdelen terug die in ons camper elektra schema staan.
STAP 8: LAAT JOUW STROOMMSCHEMA GRATIS CHECKEN
Het mooie van een elektra schema is dat ook zeer eenvoudig door een ander te controleren is op veiligheid. Onze elektra partner controleert gratis jouw stroomschema op onjuistheden en veiligheid als je bij hen de elektra apparatuur aanschaft. Je krijgt dan ook nog eens 10% korting op het gehele elektra assortiment. Inclusief accu’s, zonnepanelen etc. (m.u.v. sales artikelen). Gebruik daarvoor de kortingscode: bynomads10 bij het afrekenen in de webshop van bluepowershop.nl.
NOTE: Laat jouw camper elektra schema altijd checken door een professional ongeacht waar je je apparatuur koopt. En laat ook altijd je installatie na afloop checken door een professional.
TIP: KOOP HET E-BOOK CAMPER ELEKTRA
Zou je meer willen weten over hoe wij de elektra in onze camper hebben gemonteerd? Dan is dit e-book Camper Elektra wat voor jou. Met de aanschaf van dit e-bookje kom je meer te weten over elektra in een camper, welke apparatuur daarbij komt kijken en wat de verschillende opties daarin zijn. Ook hebben we een schema van ons elektra systeem toegevoegd. Let wel: wij zijn geen elektriciens en jouw systeem kan er compleet anders uitzien. Iedere situatie is immers uniek!
> Klik en koop het e-book camper elektra
Laat je jouw camper elektra systeem liever aanleggen door een professional? Klik dan hier.
LEES OOK DEZE CAMPER ELEKTRA BLOGS:
– Camper accu: AGM, gel of lithium
– Omvormer camper: welke is de beste keuze?
– Zonnepanelen camper kopen
– Camper elektra aanleggen
– Camper elektra onderdelen
